12 Aralık 2013 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bakan Yardımcısı Kutbettin ARZU ile sektörümüzü ilgilendiren çeşitli konular hakkında bir görüşme gerçekleştirildi.
Yönetim Kurulu Başkanımız Muammer ÇAPUTÇU, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcımız Hüsamettin KARAMAN, Hicret Şekerlemeleri’nin Sahibi Vedat DİKGİTMEZ, Genel Koordinatörümüz Şükrü ÜNAL ve Proje Yöneticimiz Ceren TOPCU’nun katıldığı görüşmede sektörümüzün en önemli gündem maddeleri arasında yer alan ‘aflatoksine uygulanan cezalar’, ‘gıda mühendislerinin ücretleri’ ve ‘badem ve ceviz istatistikleri’ konularında tespitlerimizi ve çözüm önerilerimizi içeren bir rapor Bakanlığa sunuldu.
Söz konusu raporda belirtilen temel noktalar aşağıdaki gibidir:
Aflatoksine Uygulanan Cezalar
- Aflatoksine yönelik ceza uygulaması ürünlerin paketli ya da dökme bir şekilde tüketiciye ulaştığı noktada analiz edilmesiyle sanayiciye yönelik olarak, bulunduğu her sefer için ve oldukça yüksek tutarlarda uygulanmaktadır.
- Aflatoksin işleme aşamasına, yani sanayiciye ulaşana kadar büyük ölçüde oluşuyor olması nedeniyle ceza uygulamasının yalnızca sanayiciye yönelik olarak uygulanması sanayiciyi oldukça zor bir durumda bırakmaktadır.
- TÜKSİAD aflatoksin konusunun hem toplum sağlığı hem de ticari anlamdaki öneminin bilincine varmış bir kurum olarak TÜBİTAK-MAM ile işbirliği hâlinde yürütülen proje başta olmak üzere çeşitli faaliyetler yürütmektedir ve sektörü daha da ileriye taşıyacak benzeri çalışmalar konusunda da her zaman işbirliklerine açıktır.
Bu doğrultuda, talebimiz sektörümüzün gelişmesinin önünde önemli bir engel olarak gördüğümüz ceza uygulamasının kaldırılması ya da cezalarda indirime gidilmesi, bununla birlikte aflatoksinin önlenmesi konusunda oluştuğu noktada çözmeye yönelik faaliyetlerin gerçekleştirilmesidir.
Çalıştırılması Zorunlu Personelin Ücretleri
- 17 Aralık 2011 tarihli Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine dair Yönetmelik’in 10. Maddesine göre gıda işletmecisi eğer kendisi üretimin niteliğine uygun bir alanda lisans düzeyinde eğitim görmediyse, bu alanda lisans düzeyinde eğitim görmüş ve ilgili meslek odasında kaydı bulunan bir kişiyi (Gıda Mühendisi, Ziraat Mühendisi, Kimya Mühendisi) istihdam etmek zorundadır.
- Bu maddenin uygulamasında söz konusu personelin kayıtlı bulunduğu odadan onaylı bir belgenin Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’ne sunulması gerekmektedir.
- Gıda, Ziraat ve Kimya Mühendisleri Odaları aralarında yaptıkları bir protokol uyarınca bu belgeyi vermek için mühendislerin iş sözleşmelerinde en az net 2.700 TL (2013 yılı için) maaşla çalıştırılıyor olması şartını aramaktadır.
Bu bağlamda, talebimiz söz konusu zorunlu ücret uygulamasının kaldırılmasına yönelik mevzuat düzenlemesinin yapılmasıdır. Yapılacak düzenlemeye ilişkin önerimiz ise Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine dair Yönetmelik’in 10. Maddesinin 1. Bendinde belirtilen çalıştırılması zorunlu personelin bağlı bulunduğu meslek odasından alması gereken belge yerine, söz konusu personelin SGK işe giriş bildirgesi ya da maaş bordrosunun Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerine sunulması şeklinde değiştirilmesidir.
Badem ve Ceviz İstatistikleri
- Türkiye’nin ceviz ve badem üretimi iç tüketimi karşılayamamakta, ancak resmî istatistikler bunun aksini iddia etmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre 2012 yılı itibariyle Türkiye’de 80.261 ton badem, 203.212 ton da ceviz üretimi bulunmaktadır, ancak gerçek üretim rakamları bu rakamların çok daha altındadır.
- İç tüketimi karşılamak amacıyla hem resmî, hem de uygulanan yüksek gümrük vergisi oranları nedeniyle büyük ölçüde de kaçak yollardan ülkemize ceviz ve badem girişi olmaktadır.
- Bu ürünlere uygulanan gümrük vergisi oranı %43,2 ve hatta Türkiye’nin en yoğun ceviz ithalatı yaptığı ülke olan Ukrayna’dan ithal edilen ceviz için uygulanan gümrük vergisi oranı %66,2’dir.
Bu doğrultuda, talebimiz kısa vadede gerçek üretimi yansıtmayan resmî istatistiklerin düzeltilmesi ve gerçek durumun ortaya konularak, yasal düzenlemelerin buna göre revize edilmesidir. Bu yolla, Türkiye’nin ceviz ve badem üretiminin artıp iç tüketimi karşılamaya başladığı zamana kadar kuruyemiş sanayicilerinin mağduriyetinin önüne geçilmesi ve kaçak girişlerin engellenmesi sağlanacaktır.